Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Sait Salıcı, sektörün 2023 yılını değerlendirdi, 2024 yılı ilgili öngörülerini paylaştı. Basın mensuplarına önemli açıklamalarda bulunan Salıcı, ayakkabı yan sanayi sektörünün teknolojiyi ve gündemi yakalayan dinamiğe sahip olduğunu belirterek, “Ucuz üründe rekabetçilik yerine katma değerli ürünleri hayata geçirmeye yoğunlaşıyoruz” dedi.
5 BİN FİRMA FAALİYET GÖSTERİYOR
Sektörde 5 bin firmanın faaliyet gösterdiğini belirten Salıcı, “Ayakkabı gibi emek yoğun endüstriler gelişmek için artan işgücü maliyetleri karşısında yenik düşmemek için otomasyonu artırma zorunda. Son derece kapasiteli üreticilerimiz var. Müşterinin kaçmaması için kalite ve istikrar sorunlarını çözmemiz ve katma değerli ürünlere yönelmemiz gerekiyor. Yerli mallara önem verirse sektörümüzdeki sorunları çok daha rahat aşacağımıza inanıyorum” diye konuştu.
AYAKKABI ÜRETİMİNDE MERKEZ ŞANLIURFA
İhracatta geçen yıl yüzde 12 kayıp yaşandığını ve ithalatın yüzde 100 artığına dikkat çeken Salıcı, “Sektör dış ticaret açığı vermeye başladı. Yerli üretici olarak bizleri zorluyor. Ayakkabıya bitmiş ürün olarak referans fiyattan dolaylı vergi konuldu. Yan sanayinde yani saya ve tabanda yüzde 10 artı yüzde 20 olmak üzere toplam yüzde 30 bir gümrük vergisi olacak. Bu da 20 puan fark demek. Ticaret Bakanlığı ile görüşüyoruz. Vergi konusunda bir düzenleme bekliyoruz. Çalışmalara iştirak ediyoruz. Buradaki üreticileri rahatsız etmeyecek şekilde düzenleme yapılmalı. Bizim için vergi geçici. Bu vergi sadece günü kurtarır. Planlama yapılması önemli. Nasıl çay denilince Rize varsa, ayakkabı üretiminde de merkez Şanlıurfa olmalı” diye konuştu.
SEKTÖRDE MARKALAŞMA VURGUSU
Çinli firmaların piyasa dengesini bozduğunu söyleyen Salıcı, ucuz üründe rekabette zorlandıklarına da dikkat çekti. Teknoloji ithalatı açısından Uzakdoğulu firmalarla da ortaklık yapılabildiğine de dikkat çekti. Taklit ürünlere karşı da değerlendirmede bulunan Salıcı, ‘Sadece ayakkabı sektöründe değil, tüm sektörlerde bu yaşanıyor. Bir mücadele yapılacaksa hep beraber bir yol haritası çizilmeli. Yine burada Türkiye’deki ürünlerin markalaşamaması. Önemli olan kayıt dışılıkla mücadele” dedi.
ELEMAN BULMAK EN BÜYÜK ZORLUK
Sektörün en büyük sorununun eleman bulmak olduğuna dikkat çeken Salıcı, “Sektörümüz emek yoğun. Ayakkabı yan sanayisi olarak işçi bulmakta zorlanıyoruz. Eski talepler gelmeye başlarsa ürettirecek işçi yok. Bunun için bir yol haritası çizilmeli ve personel eksikliğine çözüm bulunmalı” dedi. Devlet-sanayi iş birliğine de vurgu yapan Salıcı, işçi ithal etmeye başlayan firmalar olduğunu da açıkladı. Salıcı, yabancı işçilerine kiralık ev bulamayıp satın alanların bile olduğunu belirtti.
Sektörün 350 bin kişiyi istihdam ettiğine dikkat çeken Salıcı, “Yeni neslin istihdama katılabilmesi için fiziki koşulların ve üretim alanlarının iyileştirilmesi önem arz ediyor. TASEV Ayakkabı ve Saraciye Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde sektörün ihtiyacı olan yetişmiş insan kaynağı karşılamak için çalışmalar sürdürülüyor” dedi.
HATAY’DA PORTEKİZ MODELİ
Türkiye’nin önemli ayakkabı üretim merkezleri arasında yer alan Hatay’da 6 Şubattaki depremlerde çok sayıda fabrika ve imalathanenin yıkıldığına dikkat çeken Salıcı, kentte üretimi yeniden ayağa kaldırmak için diğer sektör paydaşlarıyla birlikte çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirtti. Ayakkabı sektörü yeniden inşa edilirken küçük işletmelerin birleştirilmesinin isabetli olacağını düşündüklerini belirten Salıcı, “Portekiz modeli olarak adlandırılan kooperatif sistemini kurgulanırsa, hem maliyetleri azaltabilir hem de ölçek ekonomisine geçebiliriz” dedi.
İstanbul Fuar Merkezi’nde açılacak olan 70. Uluslararası Ayakkabı Yan Sanayi Fuarı’nın (AYSAF) 1-4 Mayıs 2024 tarihleri arasında gerçekleştirileceğini belirten Salıcı, 460 katılımcı beklediklerini ve şimdiden 18 bin metrekarelik kısmının satıldığını anlattı. Dünyanın dört bir yanından katılımcı beklediklerini belirten Salıcı, tabandan ökçeye aksesuardan tekstile kadar 36 iş kolunun ürünlerini sergileyeceğini belirtti.
